OPCJE
Ograniczenia na cenę opcji
Parytet cen opcji kupna i sprzedaży
Amerykańskie instrumenty pochodne
Opcje amerykańskie
Notacja
K - cena jednostkowa dostawy w kontrakcie forward
T - okres (w latach) pozostający do dostawy
S – cena instrumentu bazowego, będącego
przedmiotem kontraktu
F – cena terminowa kontraktu forward
f – wartość długiej pozycji w kontrakcie forward
r – wolna od ryzyka roczna stopa procentowa (przy ciągłej
kapitalizacji) dla inwestycji kończącej się w dniu dostawy
Litery S, F, f mogą wystąpić ze wskaźnikami wyznaczającymi
punkt na osi czasu z przedziału [0; T] np. S0, St, ST,
(F0= K)
Parytet cen opcji kupna i sprzedaży
Call-put parity
Rozważmy portfel o składzie:
1. europejska opcja sprzedaży waloru o aktualnej cenie S0 z ceną
realizacji K i terminem realizacji T,
2. kontrakt terminowy kupna tego samego waloru z tą sami ceną
realizacji i z tym samym terminem realizacji co opcja sprzedaży.
Rozpatrzmy dwa przypadki:
a) w chwili T: S T < K
kontrakt terminowy przyniesie stratę K – S T
opcja sprzedaży przyniesie wypłatę K - S T zatem (nie uwzględniając
kosztów transakcji) przepływy finansowe w chwili T mają bilans
zerowy
b) w chwili T: S T > K
kontrakt terminowy przyniesie zysk równy ST - K
opcja sprzedaży będzie bezwartościowa i nie zostanie wykonana
Zatem w chwili T wypłata portfela będzie równa ST - K
Parytet cen opcji kupna i sprzedaży
Wniosek 1. Rozważany portfel ma w chwili T funkcję
wypłaty opcji kupna.
Wniosek 2. Skoro wartość portfela w chwili T jest
wartością opcji kupna, zatem wartość portfela w
chwili początkowej musi być także równy wartości
opcji, czyli
C0 = P0 + f
gdzie C0 , P0 ceny odpowiednio opcji kupna , opcji
sprzedaży, f - wartość kontraktu terminowego kupna
w chwili t = 0, czyli
C0 = P0 + (S0 - e-rT K)
Parytet cen opcji kupna i sprzedaży
Prawdziwe jest stwierdzenie:
Jeżeli w chwili końcowej wartość dwóch portfeli jest jednakowa (PT ),
to również w chwili początkowej ich wartości musiały być równe
Przypuśćmy przeciwnie; w chwili początkowej wartość portfela
pierwszego P1 była mniejsza niż drugiego P2
Wtedy byłaby możliwa następująca strategia arbitrażowa:
Krótka sprzedaż portfela P2 , zakup portfela P1
Ulokowanie kwoty (P2 - P1) na oprocentowanym koncie
W chwili końcowej
Rozliczenie krótkiej sprzedaży (oddanie kwoty PT uzyskanej z
portfela pierwszego)
Uzyskanie arbitrażowego zysku (P2 - P1) erT
Ograniczenia na cenę opcji kupna
oraz opcji sprzedaży
Ce
cena europejskiej opcji kupna
Pe
cena europejskiej opcji sprzedaży
Ca cena amerykańskiej opcji kupna
Pa
cena amerykańskiej opcji sprzedaży
r
stopa procentowa bez ryzyka
So
cena akcji w chwili początkowej
T
termin realizacji opcji
K cena wykonania opcji
Ograniczenia na cenę opcji kupna
Ceny opcji kupna spełniają następujące nierówności
So ≥ Ca ≥ Ce ≥ max( So – K e-rT, 0 )
Uzasadnienie
Ze względu na większe uprawnienia właściciela opcji amerykańskiej
jej cena nie może być mniejsza od ceny opcji europejskiej, czyli
Ca ≥ Ce
cena opcji amerykańskiej nie może być wyższa niż cena rynkowa
akcji gdyż w przeciwnym przypadku taniej byłoby kupić akcję
bezpośrednio, zatem So ≥ Ca
z parytetu kupna-sprzedaży (Ce – Pe = So – K e-rT )
Ce = So – K e-rT + Pe
wartość opcji nie może spaść poniżej zera (mamy Pe ≥ 0,) zatem
Ce ≥ So – K e-rT
Stąd i nierówności Ce ≥ 0 otrzymujemy
Ce ≥ max( So – K e-rT, 0 )
Ograniczenia na cenę opcji sprzedaży
Ceny opcji sprzedaży spełniają następujące nierówności
K ≥ Pa ≥ Pe ≥ max(Ke-rT –S0 ,0)
Uzasadnienie
Gdyby K < Pa , to wystawiając opcję z cena wykonania K uzyskujemy – w
najgorszym przypadku Pa- K (zysk arbitrażowy)
Gdyby Pe erT – K > 0 to oznaczało by to możliwość arbitrażu (inwestor
uzyskałby w chwili T przynajmniej Pe erT – K ). Zatem musi być:
K – Pe erT ≥ 0
czyli K e-rT ≥ Pe
z parytetu ceny opcji otrzymujemy Pe = Ce - So + K e-rT oraz Ce ≥0, zatem
Pe ≥ Ke-rT -So , ponieważ Pe ≥ 0, więc
Pe ≥ max(Ke-rT –S0 ,0)
Równość cen opcji kupna
Ca = C e
Twierdzenie. Ceny europejskiej i
amerykańskiej opcji kupna na akcje nie
przynoszące dywidendy są równe
(zakładamy tę samą cenę wykonania i
dzień wygaśnięcia dla obu opcji)
Równość cen opcji kupna
Ca = C e
Dowód. Przypuśćmy przeciwnie, ceny nie są równe. Ponieważ Ca
≥ Ce więc wtedy Ca > Ce . Wtedy
t=0
Wystawiamy opcję amerykańską
zajmujemy długą pozycję na europejskiej opcji
Różnicę Ca - Ce lokujemy przy stopie r
dla t <T
jeśli opcja amerykańska jest realizowana, pożyczamy akcję,
sprzedajemy (jako wystawca) po cenie realizacji K, kwotę K
lokujemy przy stopie r.
t=T
możemy zrealizować opcję europejską kupując akcję za K (jeśli
cena akcji jest większa) i zamknąć krótką sprzedaż akcji
Realizujemy zysk arbitrażowy (Ca - Ce )e rT +K e r(T-t) – K > 0
Jeśli dla t < T opcja amerykańska nie jest realizowana, to zysk
arbitrażowy wynosi (Ca - Ce )e rT
Amerykański instrument pochodny
Amerykański instrument pochodny może
być zrealizowany w każdym momencie n
0nN z wypłatą f(S(n)).
Oczywiście, może być zrealizowany tylko
raz.
Wartość instrumentu pochodnego w
chwili n będziemy oznaczać DA(n)
Model dwustanowy dwuetapowy
wyceny opcji kupna. Zmienność ceny akcji
S 2uu u 2 S 0
S u S0
u
u
1
u
d
S
S0
d
S d S0
d
1
(b)
(a)
(e)
(c)
(f)
S
du
2
K
u d S0
u
d
(d)
ud
2
S 2dd d 2 S 0
Amerykańska opcja sprzedaży
W węzłach d, e, f wartość opcji jest równa wartości
funkcji wypłaty z opcji, czyli max { K – S2, 0 }
oznaczmy ją przez f(S2). Cena końcowa akcji S2
przyjmuje jedną z trzech wartości: S0u2, S0ud, S0d2,
Ponieważ rozważamy amerykańską opcję, która może
być zrealizowana przed dniem wygaśnięcia, zatem
istotne jest wyznaczenie jej wartości we wszystkich
węzłach grafu. Zakładamy, że opcja może być
zrealizowana właśnie w chwilach odpowiadających
węzłom grafu.
Amerykańska opcja sprzedaży
Jako wycenę opcji węzłach b, c przyjmuje się
maksimum z :
wyceny przeprowadzonej jak w przypadku opcji europejskiej
w modelu jednoetapowym ,
wypłaty z opcji realizowanej w danym węźle, przy cenie akcji
odpowiadającej rozpatrywanemu węzłowi
Wycena opcji w węźle a przebiega podobnie tj. jest
maksimum z dwóch liczb:
wyceny opcji europejskiej w modelu jednoetapowym
uwzględniającej wycenę opcji amerykańskiej w węźle b i c
wypłaty z opcji realizowanej w węźle a.
Amerykańska opcja sprzedaży. Model
dwuetapowy (1)
Amerykańska opcja sprzedaży
Uwaga. Wyceny w poszczególnych
węzłach oznaczają wyceny w zależności
od scenariusza zmian ceny akcji.
Jeżeli np. w t =1 w węźle c wypłata z
opcji jest większa od wyceny w modelu
jednostopniowym, to oznacza że w
przypadku zaistnienia tego scenariusza
należy wykonać tę opcję (nie czekać do
wygaśnięcia)
Amerykańska opcja sprzedaży. Przykład
Wycena amerykańskiego instrumentu pochodnego o
funkcji wypłaty f zależnej od ceny akcji, wygasający
wt=2
Przez amerykański instrument pochodny o funkcji
wypłaty f wygasający w chwili t = 2 rozumiemy
instrument zależny od instrumentu bazowego (np..
akcji), którego cena zmienia się jak w modelu
dwumianowym. Instrument może być zrealizowany w
chwilach: t=0, t=1, t=2. Wypłata z instrumentu zależy
od ceny instrumentu bazowego.
Przykładami amerykańskich instrumentów
pochodnych są amerykańskie opcje kupna oraz opcje
sprzedaży
Algorytm wyceny tego instrumentu jest uogólnieniem
postępowania przy wycenie amerykańskiej opcji
sprzedaży
Amerykański instrument pochodny wygasający
w chwili t = 2 jako ciąg 3 zmiennych losowych
Amerykański instrument pochodny wygasający w chwili
t = 2 z funkcją wypłaty f można identyfikować z
ciągiem 3 zmiennych losowych
DA (2), DA (1), DA (0)
zdefiniowanych w rekurencji wstecznej.
Amerykański instrument pochodny wygasający
w chwili t = 2 jako ciąg 3 zmiennych losowych
Amerykański instrument pochodny wygasający
w chwili t = N
Amerykański instrument pochodny wygasający
w chwili t = N jako ciąg N+1 zmiennych
losowych
Amerykański instrument pochodny wygasający w chwili
t = N z funkcją wypłaty f można identyfikować z
ciągiem (N+1) zmiennych losowych
DA (N), DA (N-1),…, DA (1), DA (0)
zdefiniowanych w rekurencji wstecznej